EYT'yi kaçırdım diye üzülmeyin! Düşük primle erken emeklilik için yeni kapı aralandı

Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) Yönetmeliği kapsamında, 1999 Kanunu öncesinde sigortaya erişimi olan kişiler için emeklilik yaşı şartı kaldırıldı. 3 Mart'tan bu yana yaklaşık 2 milyon EYT üyesi emeklilik başvurusunda bulundu ve hak kazandı. EYT üyeleri emeklilik koşullarını karşılamak için ikramiyeleri ve yıllık gereksinimleri tamamlamayı beklerken toplam sayının da bu kapsamda 5 milyona çıkması beklenmekte.

"Yaş gereklilikleri aynı zamanda çalışma süresine göre de belirlenir"

EYT Düzenlemeleri 8 Eylül 1999 öncesi dönemi kapsadığından, bu tarihten itibaren sigortalıların emeklilik koşullarının değerlendirilmesine başlanmıştır. EYT'ye hak kazanamayan sigortalılar için mezuniyet yaşı şartı geçerlidir. Bu yaş gereklilikleri aynı zamanda işe giriş tarihine göre de belirlenir.

Hizmet sözleşmesi bulunan çalışanların emekliliğine ilişkin yasal düzenlemeler, ilk sigortalılık tarihine göre değişmektedir. Bu kanunların hükümleri, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ile Genel Sağlık Sigortası Kanununun yürürlüğe girmesinden öncesinde 06 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu kapsamında sigortalı olan kişiler için geçerli olup, haklarınız korunmaya devam edecektir.

Emeklilik koşulları işe giriş tarihine göre aşağıdaki şekilde değişmektedir;

EYT'yi kaçırdım diye üzülmeyin! Düşük primle erken emeklilik için yeni kapı aralandı

- 8 Eylül 1999 tarihinden sonra ilk kez çalışmaya başlayan sigortalıların yaşlılık aylığı alabilmeleri için sigortalılık süresi ve sigorta primi ödedikleri gün sayısı şartlarını taşımaları gerekmektedir. Bu sigortalılar için EYT Kanunu geçerlidir.

- 23 Mart 2002 tarih, 15 yıl sigorta süresi, 3.600 gün prim ödeme süresi, kadınlarda 50, erkeklerde 55 yaşını dolduran kişiler emekli olmaya hak kazanıyorlar. Şu anda bu koşulları sağlayamayanlar için, koşulları sağladıkları tarihe göre aşamalı bir geçiş süreci öngörülmekte. Bu noktada bazı sonlandırma koşulları ortaya çıkar.

EYT olmayanlar ne yapar?

Bir kişi, 8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında iş sözleşmesi kapsamında ilk kez çalışmaya başlarsa sigortalı sayılır.

*Kadınların 58 yaşını doldurmuş, erkeklerin ise 60 yaş ve üzeri olması, 7.000 gün süreyle maluliyet, yaşlılık ve ölüm sigortası primi ödemiş olması gerekmektedir.

*58 (kadın) veya 60 (erkek) yaşında olmanız, 25 yıldır sigortalı olmanız ve 4.500 gün ve üzeri malullük, yaşlılık, lüm sigortası primi ödemiş olmanız durumunda yaşlılık aylığı alabilirsiniz.

*Hizmet akdi kapsamında sigortalı sayılan ve 30 Nisan 2008 tarihinden sonra ilk kez yaşlılık aylığı alan kişiler için 5510 sayılı Kanunda öngörülen şartlar geçerlidir.

5510 Sayılı Kanuna göre;

*1 Ocak 2036 tarihine kadar 7.200 günlük maluliyet, yaşlılık ve ölüm sigortası primi ödemiş olan 58 yaşındaki kadınlar ve 60 yaşındaki erkeklerle sınırlıdır.

*1 Ocak 2036 tarihinden sonra 7.200 gün maluliyet, yaşlılık veya ölüm sigortası prim ödeme süresi şartlarını sağladığınız takdirde şartların sağlandığı dönemin yaş sınırına göre emeklilik maaşı almaya hak kazanacaksınız.

Aşağıdaki tablo, gün koşulunun sağlandığı her gün için emeklilik yaşını göstermektedir:

EYT'yi kaçırdım diye üzülmeyin! Düşük primle erken emeklilik için yeni kapı aralandı

İŞE GİRİŞ TARİHİ - KADIN - ERKEK - PRİM ŞARTI

01.05.2008 - 31.12.2035 - 58 - 60 - 7200

01.01.2036 - 31.12.2037 - 59 - 61 - 7200

01.01.2038 - 31.12.2039 - 60 - 62 - 7200

01.01.2040 - 31.12.2041 - 61 - 63 - 7200

01.01.2042 - 31.12.2043 - 62 - 64 - 7200

01.01.2044 – 31.12.2045 - 63 - 65 - 7200

01.01.2046 – 31.12.2047 - 64 - 65 - 7200

01.01.2048 -------------- 65 - 65 - 7200

Örneğin; hizmet akdiyle çalışan 4 numaralı sigortalı kadın, 10 Ekim 2037 tarihinde 7.200 gün maluliyet, yaşlılık ve ölüm aylığı beyan etme koşullarını sağlaması halinde 59 yaşında emekli olabiliyor. Bu hükme göre, 2048 yılı itibariyle kadın ve erkeklerin yaşlılık aylığını almaya başlayabilecekleri yaş, kadın ve erkekler için aynı olmak üzere 65 olacaktır.

Ayrıca yaşlılık aylığı ve emeklilik aylığı için de bazı istisnalar bulunmaktadır. Kadınlarda 58, erkeklerde 60 olan kademeli yaş sınırının 2036 yılından sonra 3'er yıllık artışlarla artırılması ve yaş sınırının 65 yaşı geçmeyecek şekilde belirlenmesi halinde, maluliyet sigortası yardımlarının ödenme koşulları, yaşlılık sigortası yardımları ve ölüm yardımları değişecek. Değişiklik, ikramiye ödeme tarihi koşullarının sağlandığı 5400 ikramiye ödeme gününün 5400'üncü gününden sonra yapılacaktır. Emekli maaşı ödenecek. Aşağıdaki tablo gün koşulunun sağlandığı tarihe göre emeklilik yaşını göstermektedir.

İŞE GİRİŞ TARİHİ - KADIN - ERKEK - PRİM ŞARTI

01.05.2008 - 31.12.2035 - 61 - 63 - 5400

01.01.2036 - 31.12.2037 - 62 - 64 - 5400

01.01.2038 - 31.12.2039 - 63 - 65 - 5400

01.01.2040 - 31.12.2041 - 64 - 65 - 5400

01.01.2042 - 31.12.2043 - 65 - 65 - 5400

01.01.2044 – 31.12.2045 - 65 - 65 - 5400

Ancak bu durumda, 30 Nisan 2008 ile 31 Aralık 2008 tarihleri arasında ilk kez hizmet sözleşmesine başlayanlarla sigortalı sayılanlar için sigorta primi ödeme gün sayısı 5400 günden başlayacaktır.

Gelecek yıldan bu yana ilk defa prim ödeme günleri sırasıyla 4.600 ve 5.400 gün olacak. Sözleşmeli olarak çalışmaya başlayan ve sigortalı sayılanlar için bu sürenin her yıl 100 gün ek süre ile aşamalı olarak devreye alınması öngörülüyor. Burada kısmi emeklilik de mümkün olup 25 yıl şartı aranmamaktadır.