Lise Öğrencileri İçin Disiplin Cezaları Rehberi

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), liselerde eğitim ve öğretim düzenini sağlamak, öğrencilerin olumlu davranışlar kazanmasını teşvik etmek amacıyla bir disiplin yönetmeliği uygulamaktadır. Bu yönetmeliğe göre, öğrencilerin sergiledikleri olumsuz davranışlar, ağırlık derecesine göre farklı cezalarla sonuçlanmaktadır. Cezalar, kınamadan başlayarak örgün eğitim dışına çıkarmaya (okuldan atılma) kadar uzanabilmektedir.

Peki, disiplin cezalarını kimler verir? Kınama ve okuldan kısa süreli uzaklaştırma cezaları okul müdürlüğü tarafından verilirken, okul değiştirme cezası ilçe öğrenci disiplin kurulu, örgün eğitim dışına çıkarma cezası ise il öğrenci disiplin kurulu tarafından karara bağlanır.

1. Kınama Cezası Gerektiren Davranışlar

Kınama, öğrencinin yazılı olarak uyarılması anlamına gelir ve genellikle daha hafif disiplin suçları için uygulanır. Bu cezayı gerektiren başlıca davranışlar şunlardır:

Okul ortamını ve kurallarını ihlal etmek: Okulu ve çevresini kirletmek, okul eşyasına zarar vermek, kılık-kıyafet kurallarına uymamak, dersin akışını bozmak, öğretmenlerin verdiği görevleri yapmamak.

Kişisel Hatalar ve Saygısızlık: Yalan söylemek, okul personeline ve arkadaşlarına kaba davranmak, başkasının eşyasını izinsiz kullanmak.

Yasaklı Madde ve Teknolojinin Yanlış Kullanımı: Okulda tütün mamulleri bulundurmak veya kullanmak, kopya çekmek, bilişim araçlarını (telefon, tablet vb.) ders sırasında izinsiz kullanmak, kumar oynamaya yarayan materyaller bulundurmak.

2. Okuldan Kısa Süreli (1-5 Gün) Uzaklaştırma Cezası

Bu ceza, öğrencinin 1 ila 5 gün arasında okuldan uzaklaştırılarak ders ve etkinliklerden men edilmesidir. Cezayı gerektiren bazı davranışlar:

Sözlü ve Fiziksel Şiddet: Okul personeline veya öğrencilere hakaret etmek, tehditte bulunmak, kavga etmek, akran zorbalığı yapmak.

Okul Düzenini Bozmak: Okulda izinsiz toplantı veya etkinlik düzenlemek, okul kurallarının uygulanmasını engellemek, pansiyon kurallarını ciddi şekilde ihlal etmek (izinsiz dışarıda kalmak vb.).

Zararlı Madde ve İçerikler: Okula sarhoşluk veren zararlı maddeler getirmek veya kullanmak, siyasi veya müstehcen içerikli yayınları paylaşmak.

Teknolojinin Kötüye Kullanımı: Başkalarının görüntülerini izinsiz çekmek, kaydetmek veya paylaşmak; sosyal medya yoluyla okul veya kişilere zarar vermek.

3. Okul Değiştirme Cezası

Öğrencinin mevcut okulundan alınarak başka bir okula nakledilmesidir. Bu cezayı gerektiren ciddi suçlar şunlardır:

Milli ve Manevi Değerlere Saygısızlık: Türk Bayrağı'na veya devleti temsil eden sembollere saygısızlık etmek.

Ağır Suçlar: Hırsızlık yapmak, resmi belgelerde sahtecilik yapmak, okula kesici, delici veya yaralayıcı aletler getirmek, bağımlılık yapan zararlı maddeleri bulundurmak.

Eğitim Ortamını Engellemek: Okul çalışanlarının görevini yapmasını engellemek, ders veya sınavların yapılmasını engellemek, okulda siyasi ve ideolojik eylemler düzenlemek.

Kişilere Yönelik Ciddi Davranışlar: İftira atmak, sarkıntılık yapmak, zor kullanarak başkasının malına el koymak.

4. Örgün Eğitim Dışına Çıkarma (Okuldan Atılma) Cezası

Bu, en ağır disiplin cezası olup öğrencinin okul ile ilişiğinin tamamen kesilmesi anlamına gelir. Bu cezayı gerektiren fiillerden bazıları şunlardır:

Devletin Bütünlüğüne Karşı Suçlar: Türkiye Cumhuriyeti'nin temel ilkelerine aykırı eylemler düzenlemek, bölücü ve yıkıcı propaganda yapmak, yasa dışı örgütlere üye olmak veya faaliyetlerine katılmak.

Şiddet ve Saldırı Eylemleri: Okul personeline veya öğrencilere saldırmak, yaralamak, işkence yapmak, cinsel istismarda bulunmak.

Yasa Dışı Faaliyetler: Uyuşturucu veya uyarıcı madde ticareti yapmak, çete kurmak, adam kaçırmak, okulda aranan kişileri saklamak.

Okula Büyük Zarar Verme: Okulun mallarını kasıtlı olarak tahrip etmek.