Kısmi Emeklilikte Kritik Soru: Yıpranma Payı 61 Yaş Şartını Düşürür mü?
Milyonlarca memurun merak ettiği kısmi emeklilikte yıpranma payı (fiili hizmet zammı) detayı netleşti. 15 yıl hizmet ve 61 yaş şartıyla emeklilikte, kazanılan yıpranma payının yaş haddinden düşülüp düşülmediğini ve yasal dayanaklarını bu içerikte bulabilirsiniz.
Kamu personelinin emeklilik süreçleri, farklı yasal düzenlemeler ve kişisel hizmet dökümlerine göre değişkenlik gösterebiliyor. Özellikle 15 yıl hizmet ve 61 yaş şartıyla emekli olmayı planlayan memurlar, kazandıkları yıpranma payının (fiili hizmet süresi zammı) emeklilik yaşını düşürüp düşürmeyeceğini sıkça sorguluyor.
Emeklilikte yaş haddi, bir memurun görev yapabileceği en üst yaş sınırını ifade eder. 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu'na göre genel yaş haddi 65 olarak belirlenmiştir. Ancak bu kanun, belirli koşulları sağlayan memurlara daha erken yaşlarda emekli olma imkânı da tanımaktadır. Bu imkânlardan biri de "kısmi emeklilik" olarak bilinen 15 tam hizmet yılını ve 61 yaşını doldurma şartıdır.
Kısmi Emeklilikte Yıpranma Payı Yaşı Etkiler mi?
Konuyla ilgili en net cevap, 5434 sayılı Kanun'un 39. maddesinde yer almaktadır. Bu maddeye göre, 15 hizmet yılını tamamlayarak 61 yaşında emekli olma hakkı kazanan bir memurun, hizmet süresi boyunca elde ettiği yıpranma payı bu yaş haddinden indirilmez. Yani, kısmi emeklilik için mutlaka 61 yaşının doldurulması gerekmektedir.
Yasal düzenlemeler, yıpranma payının yaştan indirilmesi avantajını yalnızca tam hizmet süresi üzerinden emekli olacaklar için tanımaktadır. Örneğin, 25 fiili hizmet yılını dolduran kadınların 58, erkeklerin ise 60 yaşını doldurmasıyla emekli olabildiği durumlarda, kazanılan fiili hizmet zammı bu yaş şartlarından düşülmektedir. Ancak bu durum, 15 yıl + 61 yaş kuralı için geçerli değildir.
Alternatif Emeklilik Yolları Nelerdir?
Peki, yıpranma payı olan bir memur için emeklilik seçenekleri nelerdir? Eğer toplam hizmet süresi (memurluk, işçilik, borçlanılan süreler ve yıpranma payı dahil) 25 tam yılı buluyorsa, yaş şartı aranmaksızın (EYT kapsamında) emekli olunabilir. Diğer bir seçenek ise, memurluktan ayrılıp en az 1260 gün (3.5 yıl) boyunca 4/A'lı (SSK) olarak çalışmaktır. Bu durumda emeklilik şartları tamamen SSK statüsüne göre yeniden belirlenir.
Sonuç olarak, 5434 sayılı kanuna tabi olan memurlar için kısmi emeklilikte kural nettir: 15 yıllık hizmet süresi ne olursa olsun, 61 yaşının dolması beklenmek zorundadır. Kazanılan yıpranma payları, bu sabit yaş kuralını değiştirmemektedir.