AK Parti tarafından TBMM Başkanlığı'na sunulan yeni kanun teklifi, milyonlarca vatandaşın günlük hayatını doğrudan etkileyen esnaf hizmetlerinde fiyat belirleme sistemini baştan aşağı değiştiriyor. Teklifin yasalaşması halinde ekmek, simit, taksi ve servis gibi temel mal ve hizmetlerin fiyatları artık üç temel kritere göre belirlenecek: maliyetler, makul kâr marjı ve Orta Vadeli Program'da (OVP) yer alan enflasyon hedefleri.

Bu yeni düzenleme, özellikle büyük şehirlerde kamuoyunda sıkça tartışmalara yol açan ekmek, simit, minibüs, taksi ve öğrenci servisi ücretlerindeki belirsizliği ortadan kaldırmayı amaçlıyor.

Fiyat Tarifeleri Nasıl Belirlenecek?

Yeni sisteme göre, esnaf ve sanatkârların ürettiği mal ve hizmetlerin fiyat tarifeleri, ilgili meslek odaları tarafından hazırlanacak. Hazırlanan bu tarifeler, bağlı olunan esnaf ve sanatkârlar odaları birliği yönetim kuruluna sunulacak. Birlik yönetim kurulunun, tarifeyi onaylamak veya reddetmek için 30 günlük bir süresi olacak.

Eğer bir tarife, Ticaret Bakanlığı'nın da görüşünü gerektiriyorsa, bu 30 günlük süre bakanlığa görüş sorulduğu anda duracak ve bakanlık görüşünün gelmesiyle yeniden işlemeye başlayacak. Herhangi bir itiraz olmazsa, tarife 15 gün içinde kendiliğinden yürürlüğe girecek.

Anlaşmazlıklar İçin 'Uzlaşma Komisyonu' Kuruluyor

Yeni modelin en dikkat çeken unsurlarından biri de 'Uzlaşma Komisyonu' oldu. Belediyeler veya mülki amirlerin bir fiyat tarifesine itiraz etmesi durumunda, konu bu komisyona taşınacak. Komisyon, mülki amirin başkanlığında; ticaret il müdürlüğü, defterdarlık, belediye, ilgili kamu kurumu, ticaret ve sanayi odası ile esnaf odaları birliği temsilcilerinden oluşacak. Kararlar salt çoğunlukla alınacak.

Fiyatlarda Üçlü Kriter Dönemi

Uzlaşma Komisyonu, önüne gelen fiyat tarifesini değerlendirirken üç temel unsuru göz önünde bulunduracak:

• Üretim ve hizmetin güncel maliyetleri
• Esnaf için ortalama kâr marjı
• Hükümetin OVP'de belirlediği yıllık enflasyon hedefleri

Komisyonun bu kriterler doğrultusunda vereceği nihai karar, yeni fiyat tarifesi olarak uygulanacak. Düzenlemenin gerekçesinde, bu modelin fiyat artışlarında yerel dinamikleri dikkate alan daha sağlıklı bir karar mekanizması oluşturacağı belirtildi.

Son Söz Ticaret Bakanlığı'nda

Sistemin tüm detayları, Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanacak bir yönetmelikle netleşecek. Hangi tarifelerin bakanlık görüşüne sunulacağı, uzlaşma komisyonunun çalışma usulleri ve tarife değerlendirme kriterleri bu yönetmelikte yer alacak. Yeni sistemle, Türkiye genelindeki tüm esnaf tarifelerinde standart, denetlenebilir ve öngörülebilir bir yapı kurulması hedefleniyor.