Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) zorunlu eğitim süresini yeniden yapılandırma planları, eğitim camiasında büyük bir endişeye yol açtı. Gündemdeki değişikliklerle birlikte, lise kademesinde görev yapan yüz binlerce öğretmenin "norm kadro fazlası" olma riski doğdu. Norm fazlası durumu, bir öğretmenin görev yaptığı okulda yeterli ders saati bulamaması ve isteği dışında başka bir kuruma atanması anlamına geliyor. Bu durum, öğretmenlerin kariyer planlarından aile düzenlerine kadar pek çok dengeyi sarsma potansiyeli taşıyor.

MEB'in 2023-2024 eğitim yılı verilerine göre, ortaöğretim kurumlarında yaklaşık 398 bin öğretmen görev yapıyor. Bu sayının 400 bine yaklaştığı tahmin ediliyor. Zorunlu eğitimin lise kademesinde kısaltılması, bu öğretmenlerin tamamını yakından ilgilendiriyor. Öğrenci sayısındaki azalmaya paralel olarak ders saatlerinin düşmesi, on binlerce öğretmenin görev yerlerinin zorunlu olarak değiştirilmesiyle sonuçlanabilir.

Tartışılan yeni eğitim modelleri arasında iki formül öne çıkıyor. İlk senaryo olan "2+2" modeline göre, zorunlu eğitim 10 yıla indirilecek ve lisenin son iki yılı (11. ve 12. sınıflar) isteğe bağlı olacak. Diğer "3+1" modelinde ise zorunlu eğitim 9 yıla düşürülerek sadece üniversite hedefleyen öğrenciler için 12. sınıfın isteğe bağlı olması planlanıyor.

Türkiye'de benzer bir süreç daha önce yaşanmıştı. 2012 yılında geçilen 4+4+4 sistemi, ilkokul süresini beş yıldan dört yıla düşürmüş ve bu durum, sınıf öğretmenlerinin yaklaşık %20'sinin norm fazlası olmasına neden olmuştu. Şimdi ise benzer bir senaryonun lise branşları için gerçekleşmesinden endişe ediliyor.

Zorunlu lise eğitiminin kısaltılması halinde, ders yükü azalacak olan tüm lise branş öğretmenlerinin norm fazlası olma ihtimali bulunuyor. Bu durumdan doğrudan etkilenecek branşlar arasında Biyoloji, Coğrafya, Felsefe Grubu, Fizik, Kimya, Matematik, Tarih ve Türk Dili ve Edebiyatı gibi temel dersler yer alıyor.