Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Dr. Batuhan Mumcu, yapay zeka tabanlı 'deepfake' teknolojisinin yarattığı tehlikelere dikkat çekti. Mumcu, sahte görüntü ve seslerin yalnızca bireysel mahremiyeti değil, aynı zamanda siyaset, ekonomi ve toplumsal barışı da tehdit ettiğini vurguladı.

"GERÇEĞİN YERİNİ ALAN BİR TEHLİKE"

Bakan Yardımcısı Mumcu, "Deepfake, artık basit bir eğlence aracı değil. Gerçeğin kendisini kopyalayan, hatta onun yerini alabilecek bir manipülasyon silahıdır. Bugün masum görünen bir video, yarın toplumları kaosa sürükleyebilir" ifadeleriyle teknolojinin ciddiyetine işaret etti.

DEEPFAKE NEDİR? HERKES HEDEF OLABİLİR Mİ?

İngilizcede "derin öğrenme" (deep learning) ve "sahte" (fake) kelimelerinin birleşiminden oluşan deepfake, bir kişinin yüzünü, sesini ve jestlerini yapay zeka kullanarak birebir taklit edebiliyor. Mumcu, "Bu teknolojiyle bir sanatçıyı, gazeteciyi veya siyasetçiyi hiç söylemediği sözleri söylerken, yapmadığı eylemleri yaparken gösterebilirler. Bu tehlike bir gün herkesin kapısını çalabilir" dedi.

DÜNYAYI SARSAN DEEPFAKE ÖRNEKLERİ

Mumcu, teknolojinin küresel çapta yarattığı paniğe dikkat çekerek şu örnekleri sıraladı:

Ukrayna (2022): Devlet Başkanı Zelenski'nin orduya "silah bırakın" çağrısı yaptığı sahte bir video, devlet televizyonu hack'lenerek yayınlandı ve ülkede kısa süreli bir kargaşaya yol açtı.

Vatikan (2023): Papa Francis'in puf mont giydiği yapay zeka ürünü bir fotoğraf, gerçek sanılarak milyonlarca kişi tarafından paylaşıldı.

ABD (2024): Seçim sürecinde Başkan Joe Biden adına oluşturulan sahte ses kayıtları, seçmenleri yanıltmak amacıyla kullanıldı.

TÜRKİYE İÇİN STRATEJİK UYARI

"Türkiye gibi jeopolitik konumu hassas ülkeler için deepfake, kriz anlarında veya seçim dönemlerinde yıkıcı bir silaha dönüşme potansiyeli taşıyor" diyen Mumcu, dezenformasyon riskinin altını çizdi.

ACİL YASAL DÜZENLEME ÇAĞRISI

Türkiye'de deepfake ile mücadeleye yönelik özel bir yasanın bulunmadığını belirten Bakan Yardımcısı Mumcu, "Mevcut kanunlar (TCK, KVKK) kısmi bir koruma sağlasa da yetersiz kalıyor. Tıpkı Avrupa Birliği'nin Yapay Zeka Yasası'nda (AI Act) olduğu gibi, deepfake içeriklerin 'yapay zeka ile üretilmiştir' şeklinde etiketlenmesi zorunlu hale getirilmeli. Özellikle resmî kurumların ve devlet yetkililerinin dijital varlıkları yasal güvence altına alınmalıdır" şeklinde konuştu.

ÇÖZÜM: DİJİTAL OKURYAZARLIK VE TOPLUMSAL BİLİNÇ

Hukuki adımların yanı sıra toplumsal farkındalığın da hayati olduğunu söyleyen Mumcu, "Artık gördüğümüz her şeye inanmamalı, bilgiyi teyit etme alışkanlığı kazanmalıyız. Gerçek, hiç olmadığı kadar kırılgan" mesajını verdi. Mumcu, ilköğretim müfredatına "dijital içerik farkındalığı" gibi derslerin eklenmesinin bu mücadelede önemli bir adım olacağını da ekledi.

İKİ YÜZLÜ TEKNOLOJİ: SANATTA FIRSAT, SİYASETTE SİLAH

Bakan Yardımcısı Mumcu, sözlerini şöyle tamamladı: "Deepfake, doğru amaçlarla kullanıldığında sanat ve eğitim için yeni ufuklar açabilir. Ancak kötü niyetli ellerde, ülke güvenliğini ve toplumsal düzeni sarsacak bir silaha dönüşür. Hakikati korumak için yasal, etik ve toplumsal önlemleri bir an önce almalıyız, aksi halde sahte olan gerçeğin yerini alacaktır."