Türkiye'de 2012 yılından bu yana uygulanan ve kamuoyunda "4+4+4" olarak bilinen 12 yıllık zorunlu eğitim sistemi, yeniden masaya yatırıldı. Eğitim-Bir-Sen Genel Başkanı Ali Yalçın, yaptıkları kapsamlı saha araştırmasının sonuçlarını paylaşarak, eğitim paydaşlarının büyük çoğunluğunun bu süreyi uzun bulduğunu ve sistemde yapısal bir dönüşümün kaçınılmaz olduğunu belirtti.

Eğitim-Bir-Sen tarafından 81 ilde 36 binden fazla öğretmen, okul yöneticisi, lise öğrencisi ve velinin katılımıyla gerçekleştirilen araştırma, mevcut eğitim sistemine dair önemli veriler ortaya koydu. Yalçın, bu çalışmanın sonuçlarının Milli Eğitim Bakanlığı başta olmak üzere ilgili tüm kurumlara iletildiğini ve sahanın beklentilerinin kamuoyuna yansıtıldığını ifade etti.

Öğretmen, Veli ve Öğrenciler Hemfikir: "12 Yıl Çok Uzun"

Araştırmanın en dikkat çekici bulgusu, 12 yıllık zorunlu eğitim süresine yönelik genel kanı oldu. Katılımcıların ezici bir çoğunluğu bu süreyi fazla buluyor. Ankete göre öğretmenlerin %93,8'i, yöneticilerin %97,1'i, öğrencilerin %78,5'i ve velilerin de %78,8'i 12 yıllık zorunlu eğitimin uzun olduğu görüşünde birleşti.

Ali Yalçın, katılımcıların önemli bir kısmının, uzun eğitim süresinin gençlerin iş hayatına atılmasını geciktirdiğini ve piyasadaki "ara eleman" ihtiyacını karşılamayı zorlaştırdığını düşündüğünü vurguladı. Ayrıca, bu durumun öğrencilerde okuldan ayrılma riskini artırdığına dikkat çekti.

Lise Son Sınıf İsteğe Bağlı Olabilir: İşte Yeni Modeller

Araştırmaya göre, lise son sınıfın mevcut haliyle gerekliliğine dair ciddi şüpheler bulunuyor. Katılımcıların yaklaşık %90'ı, lisenin son yılının üniversiteye hazırlık ve kariyer planlamasına odaklanan esnek bir yapıya kavuşturulması gerektiğini savunuyor. Bu doğrultuda iki temel model öne çıkıyor: 3 yıl zorunlu + 1 yıl isteğe bağlı (3+1) veya 2 yıl zorunlu + 2 yıl isteğe bağlı (2+2) ortaöğretim modelleri güçlü destek görüyor.

Yalçın, "Esnek ve modüler yapıya sahip ortaöğretim modelleri üzerinde çalışmalar yapılmalıdır. Mesleki yönlendirmenin ise ortaokuldan itibaren sistematik hale getirilmesi gerekiyor" dedi.

Dünyadaki Örnekler Ne Diyor?

Ali Yalçın, dünya genelindeki uygulamalara da dikkat çekti. OECD ülkelerinde zorunlu eğitim süresinin ortalama 10-11 yıl olduğunu belirten Yalçın, "Japonya ve Güney Kore gibi başarılı eğitim sistemlerine sahip ülkelerde bu süre 9 yıl. Dünya genelinde ise 9 ile 13 yıl arasında değişiyor. Mevcut sistemimiz, ne toplumun ne de çalışma hayatının taleplerini karşılıyor" şeklinde konuştu.

Konu Hükümetin Gündeminde

Eğitim sistemindeki bu köklü değişiklik tartışmaları, hükümetin de gündeminde. Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin'in konuyla ilgili bir ön çalışmayı Cumhurbaşkanlığı Kabinesi'ne sunacağı, Yükseköğretim Kurulu'nun (YÖK) ise bazı lisans programlarının 3 yıla indirilmesi üzerine çalıştığı biliniyor.

Yalçın, yapılacak bir düzenlemenin sisteme getireceği potansiyel faydaları ise şöyle sıraladı: kaynakların daha verimli kullanılması, öğrencinin yetenek ve ilgisine göre yönlendirilmesi, istihdam ve beceri uyumunun artırılması, akademik kalitenin yükseltilmesi ve uluslararası standartlarla uyumun sağlanması. Eğitim-Bir-Sen Başkanı, konunun tüm sosyal tarafların katılımıyla 21. Milli Eğitim Şurası'nda etraflıca tartışılması gerektiğini sözlerine ekledi.