Bireysel Emeklilik Sistemi’nde (BES), evlenme, ev alımı ya da doğal felaket gibi özel durumlar söz konusu olduğunda, birikimlerin yüzde ellisine erişim imkanı veren kısmi ödeme seçeneğinin kullanım koşulları açıklığa kavuştu. Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK), bu uygulamayı 1 Temmuz itibarıyla başlatacak olup, ilgili genelgeyi duyurdu.

BES’te yer alan katılımcılar, evlenme, ev alma veya doğal afet gibi belirli durumlarda, sistemden ayrılmaksızın ve herhangi bir hak kaybına uğramaksızın, birikmiş meblağlarının yarısını çekebilecekler. Bu imkandan faydalanmak isteyenler, SEDDK tarafından tanımlanan şartlar dahilinde, kendi emeklilik şirketlerine müracaat edebilecekler. Emeklilik şirketleri, başvuruları Emeklilik Gözetim Merkezi tarafından sağlanan sistem üzerinden değerlendirecekler. Kısmi ödeme için başvuruda bulunacak katılımcıların, belirlenen durumlar dışında daha önceden bu haktan yararlanmamış olmaları ve birden fazla BES sözleşmesi olsa dahi yalnızca bir kez başvuru yapabilmeleri gerekmektedir. Doğal afetler dışındaki durumlarda, daha önce kısmi ödeme yapanların, sonraki başvuruları için önceki ödemeden itibaren beş yıl geçmiş olması zorunludur. İlk kez başvuracak olanlar için ise sistemde en az beş yıl bulunmuş olma şartı aranmaktadır. Ayrıca, SEDDK, katkı payı ödemeleri açısından da belirli kriterler getirmiştir; doğal afetler hariç, kısmi ödeme yapmış olanların ya da ilk defa bu haktan yararlanacak olanların, son başvuru tarihine kadar aylık asgari ücretin beş katı tutarında katkı ödemiş olmaları beklenmektedir.

Bireysel emeklilik planında, rehin, haciz ya da borç devri gibi durumlar söz konusu olmayacak şekilde düzenlemeler yapılacaktır. Kısmi ödeme taleplerinin değerlendirilmesi, başvuru formunun şirkete ulaşmasından itibaren en fazla üç iş günü içerisinde tamamlanacak ve sonuçlar elektronik yollarla katılımcıya iletiliyor olacak. Katılımcılar, gerekli evrakları sunarak başvurularını gerçekleştirebilecekler; ayrıca, evlenme veya konut edinme gibi durumları kanıtlayan belgeleri, başvuru tarihinden iki ay öncesine kadar olan süreçte de ibraz edebilecekler. Ödeme onayı alarak ödeme yapılan katılımcılar, ödemeyi takiben iki ay içinde gerekli belgeleri şirkete sunarak başvuru süreçlerini tamamlama yükümlülüğü altında olacaklar. Konut alımı durumunda, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün web tapu servisi aracılığıyla alınan doğrulama kodu içeren tapu kaydı örneği; evlilik durumunda ise e-Devlet üzerinden alınan ve doğrulama kodu içeren nüfus kayıt örneği; doğal afet durumunda ise afetin meydana gelmesinin ardından SEDDK tarafından yayınlanan resmi belge gerekecektir.

Bireysel emeklilik hesaplarındaki kısmi çekim miktarı, yüzde 50’ye varan oranlarda ayarlanabilir. Kısmi çekim işlemleri ve hesaplamaları için, başvuru anındaki hesapta mevcut olan fon birim sayısı esas alınacaktır. Beklemede olan alım emirleri ve henüz hesaba yansıtılmamış katkı payları ile devlet katkıları bu hesaplamada göz önünde bulundurulmayacak. Birden fazla fona sahip katılımcılar için, her fon türünden, toplam birikime göre belirlenen oranda fon satış emri verilecektir. Fon satış emri verilmesi gereken hesaplarda, devam eden fon dağıtım değişiklikleri veya kesinti süreçleri varsa, bu işlemlerin öncelikle tamamlanması gerekecek. Katılımcılar, gerekli belgeleri başvurudan sonra iki ay içinde sunmaları halinde, kısmi ödeme işlemi tamamlanıncaya kadar fon dağıtımında değişiklik yapamayacaklardır.

KISMI PARA ÇEKİM MİKTARI YARISI KADAR ALINABİLECEK

Kısmen çekim miktarları, fon birimlerinin tamamı nakit paraya çevrildiği günü izleyen ilk iş günü içerisinde katılımcının hesabına aktarılacaktır. Eğer gerekli evraklar başvurudan sonra sunulursa, devlet katkısı da aynı şekilde, fon birimlerinin nakde çevrildiği günü takip eden ilk iş gününde ödenmiş olacak.

Eğer nakde çevrilen miktarlar, herhangi bir nedenle 10 iş günü içinde ödenemez ve kısmen çekim işlemi yapılamazsa, başvuru geçersiz sayılacak ve miktar, iki iş günü içinde katılımcının tercih ettiği fon dağılımına göre yeniden yatırıma dönüştürülecektir.

Katılımcılar, kısmen çekim miktarını başvuru formunda %50 olarak belirleyebilecekleri gibi, daha düşük bir oranda da talepte bulunabilirler. Konut alımı veya evlilik gibi durumlar için yapılan başvurularda, eğer kısmen çekim gerçekleşmez veya gerekli evraklar 2 ay içinde temin edilmezse, kısmen çekim hakkı kullanılmış kabul edilecek ve ödenen miktarın %30’u devlet katkısı hesabından kesintiye uğrayacaktır.

Bireysel emeklilik planına katılanlar, sözleşmeden üç yıl boyunca ayrılmayacaklarına dair bir taahhüt imzalayacaklar. Bu taahhüdün başlangıcı, kısmi ödeme yapıldığı tarih olarak belirlenecek ve bu tarihten itibaren üç yıl sonrası taahhüdün sona ereceği tarih olacak. Eğer katılımcı, emeklilik, vefat ya da maluliyet haricindeki sebeplerle sözleşmeyi üç yıllık taahhüt süresi dolmadan iptal ederse, kısmi ödeme ile alınan devlet katkısının faiziyle birlikte geri ödenmesi gerekecek.

Ayrıca, genelgede konut satın alma veya evlenme gibi durumlar için gerekli belgelerin sunulma zamanları ve bu belgelerin sunulmaması halinde uygulanacak prosedürlere dair bilgiler de bulunmaktadır.