Herkesin Merak Ettiği Soru: Bankam Batarsa Parama Ne Olur?
Bir dönemler Türkiye'de batan bankalar olmuş ve bankada parası bulunanlar yıllarca parasını alamamıştı. Peki bir banka batarsa ne olur? Paranızı geri alabilir misiniz?
Herkesin Merak Ettiği Soru: Bankam Batarsa Parama Ne Olur?
Türkiye'de geçmişte batan bankaları listelersek:
İnterbank, Türk Ticaret Bankası, İmar, Adabank, Sümerbank, Egebank, Yurtbank, Yaşarbank, Ulusal Bank, Bank Kapital, EGS Bank, Bank Ekspres, EtiBank, Esbank, Pamukbank, Türkbank, İktisat Bankası, Toprak Bank, Kentbank, Tarişbank, Adabank, Osmanlı Bankası.
biliyorsanız , maaş çekinizi verdiğinizde, paranın bir kasada toz toplayıp geri gelip onu almanızı beklemediğini de bilirsiniz. Bankalar paranızın bakıcısı değildir - yatırdığınız parayı alırlar ve onunla daha fazla para kazanmaya çalışırlar ki bu kaçınılmaz olarak risk içerir. Ancak her şey yolunda giderse, yalnızca akıllı riskler alırlar. Kâr elde etmek için bankalar para yatırır ve insanlara borç verir ve kredilerden
Bankanızın batma ihtimali olağanüstü derecede düşük, ama ya ağza alınmayacak bir şey olursa? Bankanız şu anda ve çok para kaybediyor olabilir. Kötü haber ise, siz farkına bile varmadan paranızın çoğu çoktan yok olmuş olabilir. İyi haber şu ki, muhtemelen endişelenmek için çok az nedeniniz var: Kaybınızın en azından önemli bir kısmını iade etmesi için ;Türkiye Cumhuriyeti Hükümetine güvenebilirsiniz.
Bankam Batarsa Ne Olur? TMSF, batan bankada parası olanlara, önceden belirlenmiş olan devlet güvencesi limitleri dahilinde ödeme yapar. Yani bir banka batarsa, tüketiciler o bankadaki paralarının bir kısmını ya da tamamını geri alabilir.
Bankalar Batarsa Paralar Geri Alınabilir mi?
“Bankalar batarsa ne olur?” sorusunu en çok soranlar, bankada parası olan tüketicilerdir. Çünkü bir bankanın batması, aslında vatandaşın parasının batması anlamına gelir. Bankacılık sistemi, temelde bir müşteriden alınan paranın başka bir müşteriye verilmesi şeklinde işler. Dolayısıyla banka battığında, asıl kayıp mevduat sahiplerinin olur. Peki bankalar batarsa paralar geri alınabilir mi?
Bankalardaki paralar, TL ya da yabancı birim olmasına bakılmaksızın devlet güvencesi altına alınır. Bu güvenceyi, devlet tarafından kurulmuş olan TMSF sağlar. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu, bankacılık işlemlerinden alınan küçük paylar ile oluşturulan büyük bir fon havuzudur. Bir başka deyişle tüketicilerin sigortasıdır. TMSF, batan bankada parası olanlara, önceden belirlenmiş olan devlet güvencesi limitleri dahilinde ödeme yapar. Yani bir banka batarsa, tüketiciler o bankadaki paralarının bir kısmını ya da tamamını geri alabilir.
Hangi Bankalar Devlet Güvencesindedir?
Bankacılıkla ilgili kanunlar çerçevesinde, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde hizmet veren tüm bankalar, devlet güvencesindedir. Söz konusu bankalar devlet bankası, özel banka ya da yabancı banka olması fark etmeksizin devlet tarafından güvence altına alınır. Bu hem ülke ekonomisi için hem de vatandaşların parası için önemli bir uygulamadır.
Türkiye'de Batan Bankaları Detaylı İncelersek
Demirbank
Merkezi İstanbul olan Demirbank, 1953 yılında Cıngıllı Holding tarafından açılmıştır. 2000 yılına kadar aktif şekilde çalışan banka, bu yıl içerisinde gerekli koşulları sağlayamadığı gerekçesiyle Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF)’ye devredildi. 2001 yılında ise hisselerin tamamı HSBC Bank’a satılarak, Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurulu (BDDK)’dan silinmiştir.
Sümerbank
11 Temmuz 1933 yılında Atatürk tarafından Tekstil sanayisine destek vermek amacıyla kurulan bir bankadır ve Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk kamu yatırımıdır. Türkiye’de, Demir-çelik tesisleri, çimento fabrikaları, kağıt tesislerini içinde barındırarak oluşturulmuştur. Daha sonraki yıllarda bu tesislerin hepsinin ayrı birer kuruluş olmasını sağlamıştır. 1987 yılından 2001 yılına kadar birçok tüzel kişinin bünyesinde bulundu. Son olarak ise 2001 yılında Oyakbank grubuna devredilerek Oyakbank A.Ş’ye satıldı.
Pamukbank
Merkezi Adana olan Pamukbank, 1995 yılında pamuk üreticilerine kaynak sağlamak amacıyla Çukurova bölgesinde kuruldu. 1973’te Çukurova Holding A.Ş. Grubu’na 17 Milyon TL’ye devredildi. Pamukbank özelikle firmalara vermiş olduğu limitsiz krediler ile Turkcell ve Digitürk’ün sahibi olmuştur. Holding’in kendi işlerini halkın parası ile gerçekleştirdiği ortaya çıktığı için BDDK 2002 yılında aldığı karar ile Pamukbank’ın denetleme ve yönetimi TMSF’ye devretti. İki yıllık TMSF yönetiminden sonra Halkbank’a devredildi.
İmar Bank
22 Nisan 1928 yılında 1 Milyon TL karşılığında kurulmuştur. 1928 – 2003 yılları arasında Uzan Grubu bünyesine dahil oldu. 2003 yılında BDDK tarafından yapılan kayıt dışı mevduat konusunda GMO4 programı kullanma yetkisine sahip birkaç kişinin ters kayıtlar kullandığı açıklanmıştır. Bundan dolayı BDDK tarafından bankanın yönetim ve denetim kuruluna el konulmuştur. İmar Bankasının batışı ülke ekonomisine 9 Milyar TL iç zarar olarak dönmüştür.
Esbank
Merkezi Eskişehir olan Esbank, 1927 yılında yöresel bir banka olarak kurulmuştur. Daha sonra geçen yıllarda bölgesel çapta hizmet verirken 1955’te tek şube olarak faaliyet gösterdi. Ulusal bir banka olma yolunda adımlar atarak 1977 yılında Zeytinoğlu Holding’in bünyesine girdi. Ancak 1999’da gerekli koşulları yerine getiremediği için TMSF’ye devredildi. 2001 yılında İnterbank ve Esbank ile birleşerek Etibank’ın bünyesine girdi. Daha sonra tekrardan TMSF’ye devredilerek Bayındırbank'ın bünyeside bulunmuştur.
Türk Ticaret Bankası
9 Mart 1913’te Türkiye’de özel sektörün kurduğu ilk bankadır. Kuruluşu Adapazarı olup 1952 yılında merkezi İstanbul’a taşındı. 1913 – 1990 yılları arasında Türk Ticaret Bankası 412 şubeye ulaşıp, bünyesinde 8298 çalışan bulundurdu. 1997 tarihinde ise devlet tarafından TMSF’ye devredildi. 1998 yılında iş adamı Korkmaz Yiğit’e satıldı. 2001'de bankacılık yapma ve mevduat toplama yetkisi kaldırılmıştır. 2002 yılında ise TTB için tasfiye kararı verilerek BDDK’dan kaldırıldı.
Bank Ekspers
Bank Ekspres, yabancı sermayeli bir banka olarak kuruldu. 1994 yılında Doğuş Holding, üç yıl sonrada Korkmaz Yiğit Holding tarafından satın alındı. Bankanın öz kaynaklarını aşarak maliye yapısını zayıflattığı için 1998’de TMSF’ye devredildi. 2001 yılında Tekfen Holding tarafından satın alındı. Finansman Bankası A.Ş. ve Tekfen Yatırım ile sermaye birleşimine gitti. Daha sonra 2007 yılında Eurobank EFG tarafından satın alınarak Eurobank Tekfen adını aldı. 2013 yılında ise Kuveyt merkezli Burgan Bank tarafından satın alınarak Türkiye’de Burgan Bank adı altında faaliyet göstermektedir.
Yurtbank
YurtBank, 1993 yılında Fransa’da yabancı sermayeli bir bank olarak Eurocredit Türk Fransız Ticaret Bankası A.Ş. adıyla kurulmuştur. İki yıl sonra Balkaner Holding’in satın almasıyla Yurt Ticaret ve Kredi Bankası adını aldı. Yurtbank, Egebank, Yaşarbank, Bank Kapital ve Ulusal Bank ile birlikte Sümerbank bünyesine katıldı. Sümerbank hisseleri 2001 yılında imzalanan hisse devir sözleşmeleri ile Oyak Holding’e devredildi. BDDK’nın 2 Ocak 2002 yılında aldığı karar sonucu Oyak Bank ile birleştirildi.
Dışbank
1964 yılında Bank OF America ve Türkiye İş bankası ortak girişimi ile kuruldu. 1971 yılında Türk Dış Ticaret Bankası A.Ş. adı ile hizmet etmeye başladı. 1990’da İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında Banka hisseleri işlem gördü ve Lapis Holding tarafından satın alındı. Türk Dış Ticaret Bankası A.Ş.’nin ödenmiş sermayesinin %90’nını 2005 yılında Fortis Bank devraldı. Günümüz ise Türkiye’de Fortis Bank olarak faaliyet göstermektedir.
