Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinden yararlanamayan milyonlarca staj ve çıraklık mağduru için umutları yeşerten yeni bir gelişme yaşandı. Staj döneminde yapılan sigortanın, emeklilik için başlangıç kabul edilmesini amaçlayan kanun teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) sunuldu. Bu gelişme, "Staj sigortası emekliliği etkiler mi?" sorusunu yeniden gündemin zirvesine taşıdı.
Mevcut sosyal güvenlik sistemine göre, lise ve üniversite yıllarında yapılan zorunlu stajlar veya çıraklık eğitimleri sırasında ödenen sigorta primleri, emeklilik hesabında dikkate alınmıyor. Bunun temel nedeni, bu dönemde devlet tarafından karşılanan primlerin yalnızca iş kazası, meslek hastalığı ve genel sağlık sigortası gibi kısa vadeli riskleri kapsamasıdır. Emeklilik için gerekli olan malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası gibi uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenmediği için, staj başlangıç tarihi sigortalılık başlangıcı olarak kabul edilmemektedir.
Ancak bu durumu kökten değiştirmeyi hedefleyen önemli bir adım atıldı. Hatay Milletvekili Nermin Yıldırım Kara tarafından Meclis'e sunulan kanun teklifi, staj ve çıraklık sürelerinin sigortalılık başlangıcı olarak sayılmasının önünü açmayı amaçlıyor. Teklif, milyonlarca vatandaşa bu süreler için geriye dönük borçlanma hakkı tanınmasını öngörüyor.
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda değişiklik yapılmasını talep eden teklif, Mesleki Eğitim Kanunu kapsamındaki aday çıraklar, çıraklar, mesleki eğitim gören öğrenciler ile staja tabi tutulan tüm öğrencileri kapsıyor. Teklifin yasalaşması halinde, bu kişiler stajda geçirdikleri süreleri borçlanarak sigortalılık başlangıç tarihlerini geriye çekebilecek.
Teklifin en can alıcı maddesi ise borçlanma ile ilgili. Yasalaşması durumunda, hak sahipleri 3 ay içinde Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) başvurarak staj ve çıraklık süreleri için prim borçlanması yapabilecek. Ödenen prim gün sayısı kadar sigortalılık başlangıç tarihi geriye çekilecek. Bu durum, pek çok kişinin daha erken yaşta emekli olabilmesi anlamına geliyor.
Şu an itibarıyla staj sürelerinin emekliliğe sayılmasına yönelik yürürlükte bir yasa bulunmuyor. Ancak TBMM'ye sunulan bu kanun teklifi, yeni yasama döneminde komisyonlarda ele alınacak. Teklifin kabul edilip yasalaşması halinde, staj ve çıraklık mağdurlarının yıllardır devam eden beklentisi sona erecek ve milyonlarca kişi için erken emeklilik kapısı aralanmış olacak.