Okullarda ilk zil 8 Eylül’de çalacak ve 18 milyonu aşkın öğrenci ders başı yapacak. Yeni dönemde okulların belirli forma konusunda bir mağaza veya tedarikçiye yönlendirme yapmasına izin verilmeyecek. Veli istediği yerden forma alabilecek. Okulun forması 4 yıl geçmeden değişmeyecek. Bu konuda sıkı denetimler yapılacak. OKULLARIN açılmasına kısa bir süre kala konuyu Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’e sorduğumda, “Okullarda forma uygulamasına dönmemizin temel sebebi, öğrencilerimiz arasında eşitlik duygusunu güçlendirmek, aidiyet hissini pekiştirmek, ortak bir eğitim ikliminde buluşmalarına imkân sağlamak. Ayrıca okul kıyafetinin ailelerin üzerinde ek bir harcama kalemine dönüşmesinin önüne geçmek” dedi. Bakan Tekin forma konusundaki sorularımı şöyle yanıtladı: HER OKUL KENDİ BELİRLEYECEK - Artık her okul kendi kıyafetini mi seçecek? Bu seçim nasıl olacak? “Forma konusuyla ilgili olarak öğretmen, veli ve okul yönetimlerimizden pek çok talep aldık. Özellikle saha ziyaretlerimizde ve yaptığımız ‘Öğretmenler Odası Buluşmaları’nda dile getirilen görüşlerde forma talebinin pedagojik açıdan da doğru olduğu değerlendirildi. Aralık 2024’te yaptığımız bir yönetmelik değişikliğiyle bu adımı attık. Yönetmelik gereği artık her okul kendi kıyafetini tanımlayacak. BASKI, ÖZEL İŞARET OLMAYACAK İlkokul, ortaokul ve liselerde öğrenciler için okul kıyafetleri Okul Aile Birliği Yönetim Kurulu’nun ve öğretmenlerin de görüşü alınarak seçilecek. Aslında bizim göreve geldiğimiz günden beri temel misyon olarak gördüğümüz ‘ortak aklın istişaresi’ sonucunda bu okul kıyafetleri herhangi bir yerinde özel işaret, baskı ve desen gibi kısıtlayıcı, ayrıştırıcı, özendirici yahut reklam unsuru taşıyan ayrıntılara yer verilmeden okul müdürlüğünce belirlenecek. GRİ TİŞÖRT, LACİVERT ETEK GİBİ… Okul idarecilerinin temel vazifesi, çocukların giyecekleri kıyafeti sadece tanımlamaları. Örneğin ‘gri tişört, lacivert etek veya kahverengi pantolon, işte şu renklerde gömlek’ şeklinde bir tanımlama yapılacak. Bu tanımlamayı takiben belirlenen okul kıyafetinin görselini de okulun internet sitesinde yayımlayarak velilerimize duyurmuş olacak. Tabii bu kıyafeti belirleme ve ailelerle paylaşma süreci ikinci yarıyılın başında olduğu için önümüzdeki eğitim öğretim dönemi için kıyafetler belirlenmiş ve ailelerle paylaşılmış durumdaydı.” ÖĞRETMENLER VE VELİLER İSTEDİ - Neden böyle bir uygulamaya geçildi? “Biliyorsunuz Haziran 2023’te göreve geldiğimiz günden beri temel önceliklerimizden birisi attığımız her adımı öğretmenlerimizle istişare etmekti. Bugüne kadar da böyle oldu, aldığımız her kararı, uygulamaya koyduğumuz her bir düzenlemeyi böyle bir istişare kültürü üzerine inşa ettik. Ne mutlu ki öğretmenlerimiz gittiğimiz her yerde yalnızca okullarının, sınıflarının değil gönüllerinin de kapılarını açtılar bize. Okul forması konusu da bu ziyaretlerimizin hemen hepsinde kıymetli meslektaşlarımca gündeme getirildi, dikkatimize sunuldu. Bu nedenle okul yönetimleri, öğretmenler ve velilerimizle yaptığımız istişareler sonucunda her okulun, velilerin arzu ettikleri yerden temin edebileceği bir okul forması belirleme düzenine geçme kararı aldık. Uygulamanın okul içinde olsun, okul dışında olsun öğrencilerin takibi ile disiplinin sağlanması hususlarında da faydalı olacağını öngörüyoruz. Daha şimdiden bu konuda hem sahadan hem de CİMER ve iletişim merkezimiz MEBİM’e gelen geri bildirimlerden anlıyoruz ki velilerimiz bu uygulamadan oldukça memnun.” DÖRT YIL BOYUNCA AYNI FORMA OLACAK - Velilerin mağdur olmaması, okulların bunu kazanç haline dönüştürmemesi için ne gibi tedbirler alınıyor? “Okul yönetimlerince kıyafetler belirlenirken piyasada kolay bulunabilir ve makul fiyatlı olmasıyla, sağlık normlarına ve pedagojik standartlara uygunluğuna özen gösterilecek. Ayrıca belirlenen kıyafette marka, logo gibi işaretler bulunamayacağından veliler de satın alma konusunda belli bir yere bağımlı olmayacak. Bu arada şu açıklamayı da getireyim: Belirlenen okul forması 4 yıl geçmeden de değiştirilemeyecek. Bizim belirlediğimiz standartlar, istisnalar dışında okul kıyafetlerinin uzun süreli kullanılması yönünde. Her yıl model değiştirerek velilerimizi maddi anlamda zor durumda bırakmak istemiyoruz. Bu nedenle okullarımızca belirlenen okul formasında, 4 eğitim öğretim yılı geçmeden değişikliğe gidilmeyecek. Yani ilkokula başlayan bir öğrenci için belirlenen bir kıyafet, bu öğrencimiz ortaokula başlayıncaya kadar geçerli olacak veya ortaokuldan liseye kadar geçerli olacak. Böylece hem uygulamada istikrar sağlanmış olacak hem de velilerimizin mali yükü artmayacak.” SORUN YAŞAYAN BİZE GELSİN “Eğitim ülkemizde her evin, her ailenin öğrenci, veli ya da öğretmen sıfatıyla bir şekilde dahil olduğu çok geniş bir alan. Tüm çabalarımıza, tüm hassasiyetlerimize rağmen istem dışı durumlar da ortaya çıkabilir. Bu konuda sıkıntı yaşayan velilerimiz olursa öncelikle ilçe veya il milli eğitim müdürlüklerine, sorunun çözülmemesi halinde doğrudan Bakanlığımıza ulaşabilirler. Ayrıca istedikleri kanaldan şikâyetlerini ilgili birimlerimize iletebilirler. Asla şüpheleri olmasın ki gelen her başvuru birimlerimizce titizlikle değerlendirilip gerekli denetim ve yaptırımlar uygulanacak. Belirlenen okul kıyafeti, 1739 sayılı Kanun’da yer alan genel ve özel amaçlar ile temel ilkele doğrultusunda ekonomik ve pedagojik esaslara uygun olacak. Okul kıyafetinin bu esasları dikkate almadığı, yönetmelikle çizilen çerçeveye uygun olmadığı tespit edilirse il milli eğitim müdürlüklerimizce gereken incelemeler, denetimler hassasiyetle yürütülecek. Bundan kimsenin endişesi olmasın.” OKULLAR KAZANÇ KAPISI OLMAYACAK - İstisnai durumlar olmayacak mı? “Elbette, sağlık özrü bulunan ve bu durumlarını belgelendiren öğrencilerimiz, özürlerinin gerektirdiği şekilde kıyafet giyebilecek. Yani esnek durumlar da olacak. Okul forması uygulamasının ayrıca bir faydası daha olacak. Özel günler, haftalar, çeşitli anma ve kutlamalarla diğer ders içi ve ders dışı faaliyetlerde kullanılmak üzere ilaveten mali yük getirecek özel kıyafetlere yönlendirme ihtimali de ortadan kalkacak. Ayrıca okul yöneticilerimiz, aile birliklerimiz ve öğretmenlerimiz ‘kıyafet satın alınması için belli yerlere yönlendiriliyorlar’ ithamından da kurtulmuş olacaklar. Çünkü formanın kolay bulunabilir olması velilerimize bu kıyafetleri istedikleri yerden hatta farklı illerden temin kolaylığını da getirmiş oluyor. Zaten yeni uygulamanın sağlam çerçevesiyle bu ihtimal neredeyse ortadan kaldırıldı. Yani okulların bu süreci bir kazanç kapısına çevirme gibi durumun oluşmaması için gerekli tedbirleri aldık ama elbette denetimlerimizi sıkı şekilde yapacağız. Gelecek şikâyetleri hızlıca ve yerinde değerlendirecek, gerekirse bu konuda idari yaptırımlar da uygulayacağız.” VELİLER KENDİSİ DE DİKEBİLİR - Kıyafetler bu durumda nereden alınacak? “Veliler, ister kendi yaşadığı ilinden, ister başka bir ilden, isterse de dijital satış mecralarından alabilecek. Hatta mesela ebeveyn terzidir bu durumda isterse kıyafeti kendisi de dikebilir. Baba manifaturacıdır, tekstil sektöründe çalışıyordur; en uygun, en ekonomik haliyle de kendisi üretebilir. Bir marka üzerinden bir mağazaya bağlı olmaksızın sadece belirlenen renk gibi temel kriterler çerçevesinde, bir sınırlama olmadan istedikleri yerden temin edebilirler.” PAMUKLU VE DAYANIKLI… - Okullarda ya da anlaşmalı yerlerden mi seçilecek? “Velilerimizin mağdur olmaması bizim için en önemli husus. Bu nedenle biz bu yönetmelik değişikliğiyle hiçbir okulun belirli bir mağaza veya tedarikçiye yönlendirme yapmasına izin vermiyoruz zaten. Amacımız hem model birliğini sağlamak hem de velilere serbest ve kendi bütçelerine en uygun olan bir temin imkânı sunmak.” - Kıyafet seçiminde nelere dikkat edilecek? “Bu konuda da önceliğimiz, çocuklarımızın beden sağlığı. Okul formaları pamuklu, yünlü iplik ve kumaşlardan seçilecek önce. Yani sağlıklı ve nitelikli, dayanıklı malzemelerden oluşacak. Diğer yandan öğrencilerimizin yaş ve sınıf seviyesine, öğrenim gördüğü okul türüne ve elbette fiziksel gelişimlerine uygun olacak.”